Πίεση στη δουλειά και πως αντιμετωπίζεται (Προσωποκεντρική Προσέγγιση)

ΠΕΛΑΤΗΣ: Αισθανομαι πιεσμενος στη δουλειά μου. Δεν θέλω να πάω. Το πρωί κάθε μέρα ξυπνάω κακόκεφος και μόνο που σκέφτομαι ότι θα ξαναπάω εκεί πνίγομαι.

Απόσπασμα από συνεδρία που ακολουθείται η προσωποκεντρική προσέγγιση

θ. Πώς ήταν η εβδομάδα σου;

π. Μας έφεραν εδώ και 6 μήνες έναν καινούργιο Προϊστάμενο και μας έχει σπάσει τα νεύρα.

θ. Με ποιον τρόπο;

π. Δεν ξέρει το αντικείμενο. Ζητάει κάτι κουφά. Δεν γίνονται αυτά τα πράγματα. Δεν το καταλαβαίνει. Και δωστου πίεση.

θ. Νιώθεις να πιέζεσαι απ΄αυτά που σου ζητάει και επειδή δεν γίνονται αυτά που ζητάει και ο Προϊστάμενός σου δεν το καταλαβαίνει αυτό, η πίεση αυτή εντείνεται.

π. Ναι. Δεν είναι μια απλή πίεση. Είναι πνίξιμο. Δεν αντέχω άλλο.

θ. Σε καταλαβαίνω, αλλά κάποια λύση –θα υπάρχει, ώστε να μην σε καταπιέζει η δουλειά σου.

π. Δεν θέλω πια να πάω στη δουλειά, Ποιος; Εγώ! Που ήμουν η χαρά του γραφείου. Όλο χαβαλέ και γέλιο! Δεν ξέρω πού θα βγάλει αυτή η κατάσταση. Πάντως προς το παρόν το απόλυτο μπάχαλο. Πίεση, πίεση, πίεση.

θ. Τι είναι αυτό που σε πειράζει περισσότερο;

π. Τι να σου πω; Όλα! Έχω τάσεις φυγής! Δεν μπορώ να σκέφτομαι ότι θα ξαναπάω αύριο το πρωί εκεί μέσα, ότι θα ξαναδώ τον τύπο και ότι θα αρχίσει να ζητάει τα απίθανα.

θ. Αισθάνομαι ότι είναι πολύ βαρύ αυτό για σένα. Επίσης ότι σε ακολουθεί όπου κι αν βρίσκεσαι, ακόμα και στο σπίτι σου.

π.  Άστα! Ευτυχώς που η γυναίκα μου με καταλαβαίνει και δεν με τσιτώνει περισσότερο, αλλιώς θα είχα κλατάρει. Όμως δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό. Κάτι πρέπει να γίνει! Εν ανάγκη θα ζητήσω μετάθεση. Δεν θα μου σπάσουν εμένα τα νεύρα, μ΄αυτόν.

θ. Σου αρέσει η δουλειά σου, αλλά αυτή την περίοδο, λόγω του νέου Προϊσταμένου σου, έχει γίνει πιεστική για σένα. Ευτυχώς που η γυναίκα σου σου συμπαραστέκεται. Ο Προϊστάμενός σου σου ζητάει απ΄ευθείας να κάνεις αυτά τα ανέφικτα πράγματα ή μέσω κάποιου άλλου;

π. Όχι. Μου τα λέει ο άμεσος Προϊστάμενός μου.

θ. Μ΄αυτόν πώς είναι η σχέση σας; Είναι καινούργιος και αυτός;

π. Μπα, αυτός είναι παλιός. Ξέρει κι αυτός ότι δεν γίνονται αυτά, αλλά δεν λέει κουβέντα.

θ. Πώς είναι η συνεργασία σου μ΄αυτόν;

π. Μια χαρά. Είμαστε πολλά χρόνια μαζί. Νομίζει πως αν προσπαθήσουμε, ίσως να έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα. Κατάλαβες; Τόσα χρόνια να κάνεις τη δουλειά σου με έναν συγκεκριμένο τρόπο και να σου λένε τώρα, “όχι, δεν είναι αυτό σωστό, είναι το δικό μου”. Έχει μπλοκάρει όλους τους συναδέλφους. Μαζεύονται στο γραφείο μου και τον βρίζουν. Άσε που και εκείνος έχει έναν απαξιωτικό τρόπο όταν μας μιλάει. Ξέρεις! Απ΄αυτά τα Golden boys, που έμαθαν στο Harvard γράμματα κάνοντας ασκήσεις επί χάρτου και έρχονται τώρα και σου λένε: “ξέχνα εσύ ό,τι ήξερες, από δω και πέρα θα σου πω εγώ πώς να δουλεύεις”. Ξύπνα ρεεεεεεεεε! Δεν σας μάθανε στο πανεπιστήμιο πως απέναντί σου έχεις ανθρώπους με αισθήματα, συνήθειες, αντοχές και εμπειρία που εσύ για να την αποκτήσεις πρέπει να περάσουν χρόνια και χρόνια.

θ. Καταλαβαίνω ότι την αγαπάς την δουλειά σου, βάζεις συναίσθημα όταν την κάνεις και ακολουθείς έναν συγκεκριμένο τρόπο γι΄αυτό, που τώρα καλείσαι να τον αλλάξεις. Όμως και οι συνάδελφοί σου ενοχλούνται από την αλλαγή αυτή. Έχεις σκεφτεί να προσπαθήσεις να ακολουθήσεις τις νέες μεθόδους και αντί να αλλάξεις εξ ολοκλήρου τον τρόπο που δουλεύεις, να πάρεις κάποια στοιχεία που σε εξυπηρετούν και να τα προσαρμόσεις στο μοντέλο που εσύ βρίσκεις ότι μπορεί να λειτουργήσει καλύτερα; Δεν ξέρω ποιες είναι οι απαιτήσεις της δουλειάς σου και οι υποχρεώσεις που έχεις, αλλά μήπως μπορεί να γίνει πιο ευέλικτος ο τρόπος που δουλεύεις; Αυτό που βλέπω σε σένα είναι να εκδηλώνεις ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Θα μπορούσες να αδιαφορείς και να λες “αφού έτσι το θέλουν, έτσι ας γίνει. Στο κάτω κάτω της γραφής, εγώ εντολές εκτελώ. Αν δεν έχει αποτέλεσμα ή κάτι πάει στραβά, άλλοι έχουν την ευθύνη”. Ενώ εσύ, αντίθετα, όχι μόνο θέλεις να εξασφαλίσεις το αποτέλεσμα της δουλειάς σου, αλλά νοιώθεις να πιέζεσαι επειδή ο τρόπος που λειτουργούν οι Προϊστάμενοί σου, οδηγεί σε αδιέξοδο την δουλειά σου.  

π.  Δεν το είχα σκεφτεί έτσι. Αυτό μου δίνει μια νέα προοπτική. Άλλωστε εγώ σ΄αυτή τη δουλειά είμαι 20 χρόνια. Ξέρω τα πράγματα και απ΄την καλή και απ΄την ανάποδη. Ο τύπος σήμερα είναι, αύριο δεν θα ΄ναι. Είναι μια νέα πρόκληση. Ξέρεις, μου αρέσει η προοπτική που μου δίνεις. Θα αναπτύξω τη δημιουργικότητά μου, γιατί ναι έχεις δίκιο, την αγαπάω την δουλειά μου.

θ. Πώς νιώθεις τώρα, που σκέφτεσαι τη νέα προοπτική;

π. Νιώθω χαρά. Βρίσκομαι μπροστά σε κάτι καινούργιο. Στο κάτω κάτω ακόμα κι αν χρειαστεί να έρθω σε κόντρα, θα το κάνω έχοντας κάποια πολεμοφόδια στο οπλοστάσιό μου.

θ. Διακρίνω πολεμική διάθεση ή κάνω λάθος;

π. Χρειάζεται να ξέρεις πως όταν δεν πας με τα νερά του προϊστάμενου, είσαι απέναντι. Δεν υπάρχει μέση λύση.

θ. Τι σου προσφέρει η πολεμική αίσθηση που έχεις;

π. Με ενεργοποιεί. Σαν να μου δίνει ώθηση. Μου αλλάζει τη διάθεση.

θ. Πότε άλλοτε λειτουργείς έτσι;

π. Τι να σου πω; Δεν το έχω σκεφτεί. Πολεμική αίσθηση! Δεν το βλέπω έτσι. Δημιουργική διάθεση θα το χαρακτήριζα. Ένας πόλεμος είναι καταστροφικός. Εμένα μ΄αρέσει να δημιουργώ. Να συμβάλλω ώστε να γεννηθεί κάτι νέο. Και γι΄αυτό το νέο αγωνίζομαι. Είναι δικό μου και θέλω να αναπτυχθεί. Έχω την ευθύνη του μετά.

θ. Πόσο δική σου είναι η δουλειά σου; Δεν είσαι ελεύθερος επαγγελματίας. Πώς συνδέεις τη δουλειά σου με την δημιουργική σου ικανότητα;

π. Μπορεί να μην είμαι ελεύθερος επαγγελματίας, αλλά την πονάω τη δουλειά μου. Τι νομίζεις ότι οι υπάλληλοι δεν ενδιαφέρονται για τη δουλειά τους; Δεν θέλουν να έχει προοπτική ανάπτυξης; Δεν θέλουν να βάλουν το δικό τους λιθαράκι, όσο μικρό και αν είναι, για να γίνουν καλύτερες οι συνθήκες εργασίας και να είναι οι ίδιοι πιο αποδοτικοί; Ειδικά με τις σημερινές συνθήκες, αυτό γίνεται ακόμα πιο επιτακτικό.

θ. Τελικά, είναι η δουλειά σου που μετράει περισσότερο απ΄όποιον είναι στη θέση του Προϊσταμένου. Για αρκετή ώρα τώρα, έπαψες να αναφέρεις τον Προϊστάμενό σου, που σαφώς είναι ενοχλητικός γιατί ήρθε και τάραξε τα νερά και επί πλέον είναι και ανάγωγος, υπερόπτης, αλλά αυτό που κατάλαβα είναι πως πάνω από τα προβλήματα που δημιουργεί εκείνος, αλλά και από τον ίδιο, εσύ κινητοποίησες τον μηχανισμό της δημιουργίας και θα πας με όρεξη αύριο στη δουλειά, ώστε να τον βάλεις σε λειτουργία.

π. Έχεις δίκιο. Φεύγω πολύ ανάλαφρος, ήρεμος, χαρούμενος και κυρίως αισιόδοξος. Δεν  βλέπω την ώρα να πάω αύριο στη δουλειά και θα κάνω την διαφορά.

Αποστολία Βασιλείου