Ο Μπακαλόγατος κάνει θεραπεία

Παρήγγειλα τα ψώνια της εβδομάδας, στο μπακάλικο της γειτονιάς και μου είπαν στο τηλέφωνο:

• “Βεβαίως και θα σας τα στείλουμε και μάλιστα θα διαλέξουμε τα καλύτερα και πιο φρέσκα, κυρά γιατρέσσα, δεν ξεχνάμε ότι πάντα κάτι δίνετε στον μικρό που σας φέρνει τα ψώνια, βέβαια να του δώσετε κάτι παραπάνω, γιατί ανεβαίνει και 4 πατώματα.”

Δεν ήταν η πρώτη φορά που μου απάντησαν με παρόμοιο τρόπο. Πάντα χαμογελούσα με την πονηριά που είχε ο μικρός (μικρό δεν τον λες) του μπακάλικου και την εφευρετικότητά του στο να αποσπά το πουρμπουάρ του. Πράγματι σε λίγο έφερε την παραγγελία. Κοίταξε διερευνητικά το σπίτι και ρώτησε, με περίσσιο σεβασμό, αλλά και πολλή πονηριά!

• “Κυρα γιατρέσσα, βλέπω δεν σε περιμένουν πελάτες. Ευκαιρία να σου μιλήσω για το αφεντικό μου, τον βόιδαρο που πάει να γίνει ρεζίλι. Εσύ είσαι σεβούμενο άτομο. Να τον πάρεις να του μιλήσεις, μπας και βάλει μυαλό. Εσένα θα σ’ ακούσει. Ετοιμάζει μασκαραλίκια. Δεν αντρέπετε. Δεν υπάρχει φιλότιμο. Πού πάει για γαμπρός με το ‘ να ποδάρ’ στο λάκο; Αγάπησε το κοριτσόπουλο. Το κοριτσόπουλο έπρεπε να αγαπήσει αυτός ή την κυρα Δέσποινα; Ο γερομπισμπίκης! Θα γελάσει μαζί του όλη η γειτονιά!!! Θα κλείσει το μαγαζί μας και θα γελάσουν μαζί του και τα σαλιγκάρια. Στο λέω εγώ ο Ζήκος και το μαγαζί θα το κλείσουμε και θα γίνει της κακομοίρας και μάρτυς μου ο Θεός.”
• “Τι θα ΄λεγες, Ζήκο, αν ερχόσουν να συζητάμε για τον κυρ – Παντελή και για όσα σε απασχολούν, μια φορά την εβδομάδα; Να πούμε μια συγκεκριμένη μέρα και ώρα. Θα είμαι εδώ και θα σε περιμένω, να προσπαθήσουμε μαζί να δούμε μήπως ο κυρ Παντελής έχει κάποιο δίκιο κι αυτός, που ίσως σου είναι δύσκολο να αντιληφθείς με την πρώτη ματιά. Επειδή θα αφιερώνω περίπου μια ώρα την βδομάδα για σένα και δεν θα βλέπω κανέναν πελάτη, θέλω να μου υποσχεθείς ότι θα φροντίζεις να μου διαλέγεις πάντα τα καλύτερα να μου φέρνεις, κάθε φορά που θα παραγγέλνω.”
• “Εγώ, τι να δω κυρά γιατρέσσα; Αυτός ο βόιδαρος να καταλάβει που πάει να ξεφτελιστεί! Αλλά αφού είναι να τον βοηθήσουμε, να ρθώ! Και θα σου φέρνω εγώ!!!! Άλφα – άλφα πράμα. Όχι αυτά τα προπολεμικά που έχει και δίνει σ’ όλον τον κόσμο!”
• “Ωραία, Ζήκο. Θα σε περιμένω. Κάθε Τρίτη μόλις κλείνετε το μαγαζί! Να πούμε στις 9 η ώρα;”
• “Εντάξει κυρά γιατρέσσα. Σας μερσώ, μαντάμ! Ορεντουβάρ!”

Κρατάει τον λόγο του και εμφανίζεται στην πρώτη μας συνεδρία. Κρατάει και μία κονσέρβα πελτέ.

• “Ζήκο, δεν χρειάζεται να φέρνεις τίποτα όταν έρχεσαι. Την συμφωνία μας την κάναμε, νομίζω. Όταν παραγγέλνω θα φροντίζεις να είναι φρέσκα και καλά αυτά που θα διαλέγεις για μένα.”
• “Ε, κυρά γιατρέσσα, να μας περνάς και για ακοινώνιστους;”
• “Δεν θα το ξανασυζητήσουμε αυτό. Για πες μου Ζήκο, για σένα; Δεν ξέρω πολλά πράγματα.”
• “Ήρθα απ’ το Καρπενήσι. Μια ξαδέρφη του βόιδαρου μ’ έφερε. Με πήρε στο μαγαζί. Αυτός είναι ο μπακαλόγατος και γω το μπακαλογατί. Το πονάω το μαγαζί κι αυτόν τον αγαπάω, γι’ αυτό θέλω να τον γλυτώσω απ’ την ξεφτίλα. Κάνω οικονομία. Θέλω να πάρω βέρες. Είμαι λογοδοσμένος με την Φιφίκα. Η Φιφίκα είναι τόσο ερωτευμένη με μένα, που μονάχα που σκέφτεται ότι μπορεί να τα ψήσω με καμία άλλη την πιάνει κρύος ιδρώτας.”
• “Σε έφερε μία ξαδέρφη του Κυρ – Παντελή στην Αθήνα και εκείνος σε πήρε στο μαγαζί του και σου έδωσε δουλειά. Τον πονάς κι αυτόν και το μαγαζί. Και έχεις γνωρίσει και μια κοπέλα, την Φιφίκα, που την αγαπάς, εκείνη σ’ αγαπάει επίσης και θέλεις να την παντρευτείς. Για μίλησέ μου λίγο γι΄αυτό.”
• “Εγώ, το σήμερον ημέραν βρίσκομαι σε μία ηλικία, κατά την οποία πάσα τις εις άνδρας οφείλει να φροντίζει για το μέλλον του, το αύριο, το μεθαύριο, το παραμεθαύριο, του χρόνου και όλα τα αύριο, βέβαια. Διότι όπως ξέρετε και εξ αρχαιοτάτων χρόνων ξέρουμε ότι ο άνδρας είναι το ισχυρόν φύλον. Ο άνδρας είναι ο ανήρ και η γυνή είναι το θήλυ.”
• “Ναι, Ζήκο έτσι είναι, αλλά μου είπες ότι θέλεις να πάρεις βέρες και θέλεις να παντρευτείς την Φιφίκα. Πώς το σκέφτεσαι αυτό;”
• “Κάνω οικονομία. Στο μαγαζί τρώω, εκεί έχω και ένα κρεβατάκι και κοιμάμαι. Κρατάω κάτι απ΄τα ρέστα, (κόντρα στα δεκαδικά θα πάω;) ό,τι επιπλέον μου δίνετε κάτι ευγενικοί και κιμπάρηδες πελάτες, σαν εσάς ας πούμε, γιατί ααααχχχχχχχχ, μικρό το μεροκάματο κι η κάψα μου μεγάλη, κυρα γιατρέσσα μου. Λέω τη μια να παντρευτώ, μα πιο καλά σαν το σκεφτώ, το αναβάλω πάλι.”
• “Αν κατάλαβα καλά, η αγάπη σου για την Φιφίκα σε έχει κάνει να σκέφτεσαι σοβαρά το μέλλον σου και φροντίζεις να μαζέψεις όσα λεφτά χρειάζεσαι για να καταφέρετε να παντρευτείτε, γιατί εσύ σαν άνδρας οφείλεις να φροντίζεις γι’ αυτό, όπως πιστεύεις ότι πρέπει να κάνει κάθε άνδρας. Τι είναι αυτό που σε κάνει να πιστεύεις, Ζήκο, ότι χρειάζεται να το αναλάβεις μόνο εσύ αυτό;”
• “Μα είμαι ο ανήρ! Αλλά θα κάνει υπομονή η Φιφίκα μου, γιατί εγώ παίρνω έντεκα τάληρα μόνο. Με τις κρατήσεις δέκα. Ααααχ, δεν φτάνουνε για πάρτη μου και θέλω και γυναίκα.”
• “Ο Κυρ-Παντελής; Μπορεί αφού έχει λεφτά να παντρευτεί με την κοπέλα που αγαπάει;”
• “Μα αυτή είναι κοπελίτσα κι αυτός είναι κοτζάμ γορίλλας. Θα ντου τα φορέσει. Δεν μπορώ εγώ να δουλεύω στο μαγαζί ενός ξεφτίλα.”
• “Με ποιο τρόπο σκέφτεσαι ότι μπορεί η απόφαση του αφεντικού σου, να σε προσβάλει; Γιατί νιώθεις ότι αφορά και σένα η εντύπωση που έχουν οι άλλοι για τον Κυρ – Παντελή; Είναι απλά το αφεντικό σου!
• “Τον αγαπάω τον γερορινόκερο! Κι αυτός μυαλο δεν είχε ποτέ. Κουρκούτας ήταν. Όχι τώρα που αγάπησε κιόλας! Βλέπεις ερωτεύτηκε!”
• “Μου λες, αν κατάλαβα καλά, ότι τους ανθρώπους που αγαπάς, εκτός απ’ το ότι θέλεις να τους προστατεύεις, θέλεις να είναι σωστοί. Και όταν δεν είναι σωστοί, ντρέπεσαι.” (Μηχανισμός Άμυνας: Ηθικοποίηση)
• “Έτσι είναι, κυρά γιατρέσσα!”
• “Είσαι αξιοθαύμαστος που θέλεις όσοι αγαπάς να είναι αξιοι σέβασμού. Διακρίνω ότι πιστεύεις πως για να είναι κάποιος ικανος και επιτυχημένος, πρέπει να είναι άριστος σε όλα.  Θα το δουλέψουμε αυτό το θέμα, αν δεν έχεις αντίρρηση Ζήκο, στις επόμενες συναντήσεις μας. Θα μάθουμε ότι μπορούμε να σεβόμαστε τον εαυτό μας, κατά συνέπεια και τους άλλους, ανεξάρτητα από το πόσο αποδίδουμε και ότι δεν χρειάζεται, αν κάτι μας προκαλεί ανησυχία ή  μας είναι δυσάρεστο , να στεναχωριόμαστε, από πριν γι’ αυτό σα να έχει ήδη συμβεί. Θα δούμε μαζί ότι δεν έχουμε παρά μόνο τη ευθύνη του εαυτού μας, επειδή κάθε άνθρωπος είναι υπεύθυνος, μόνο για τις δικές του πράξεις.” (Υπαρξιστική προσέγγιση)
• “Μετά χαράς. Θα σας επισκευθώ ανυπερθέτως! Καλό βράδυ να έχετε και ελαφρύ ύπνο. Μερσί μαντάμ. Να τον κάνουμε τον βόϊδαρο να καταλάβει τι πάει να κάνει!”

Διαπίστωσα πως ο Ζήκος προσπαθούσε να σώσει το αφεντικό του – τον κυρ Παντελή. Ήθελε να γίνουν τα πράγματα με τον δικό του τρόπο. Μόνο τότε θα ήταν σωστά. Μόνο αν επικρατούσαν η δικιά του σκέψη και οι δικές του πεποιθήσεις, θα δεχόταν πως όλα βαίνουν καλώς. Φαινόταν να θέλει να βοηθήσει τον κυρ Παντελή, αλλά στην ουσία ζητούσε βοήθεια για τον ίδιο. Πώς θα δέχεται την διαφορετική άποψη. Αυτό που κατ΄αρχάς χρειαζόταν ήταν να αποβάλει τα περιοριστικά του πιστεύω. Τον αποδέχθηκα χωρίς να βάλω όρους. Άλλωστε αυτό ακριβώς ήταν που είχε ανάγκη να μάθει και εκείνος.

Μαζί του θα δουλέψω με την Ανθρωπιστική Μέθοδο (ζεστασιά – εστίαση – περίληψη και την άνευ όρων αποδοχή), την Γνωστική (Ellis – 12 παράλογα πιστεύω), την Ψυχοδυναμική (σε πρώτη φάση για να ξεπεράσει το πρόβλημα που του προκάλεσε η απόφαση του κυρ Παντελή και στη συνέχεια για τον εντοπισμό και την διαχείριση αμυνών) και Συναλλακτική (Γ.Ε.Π.). Ο ελεύθερος συνειρμός ταιριάζει στον Ζήκο επειδή, έτσι κι αλλιώς, λέει ό,τι του έρχεται στο μυαλό, χωρίς να το περάσει από οποιοδήποτε φίλτρο. Ο Ζήκος βλέπει σε μένα τον άνθρωπο που θαυμάζει, που τα ξέρει όλα, που δεν κάνει λάθη. Πιστεύει ότι μοιάζουμε σ΄αυτό (ούτε εκείνος κάνει λάθη), αλλά είμαι λίγο πιο εξελιγμένη version.

Πέμπτη Συνάντηση. Ο καχύποπτος Ζήκος, έρχεται με μεγαλύτερη άνεση. Ο θαυμασμός του, έχει μεταβληθεί σε εμπιστοσύνη. Λύνεται περισσότερο και αρχίζει την χειμμαρώδη αφήγησή του:

• “Είμαι να σκάσω. Ήρθε αυτός ο βατραχομούρης ο υδραυλικός, με την μπεκροκανάτα την γυναίκα του και άκου τι μου είπαν: Ότι η Φιφίκα μου με δουλεύει. Ακούς εκεί; Δεν γεννήθηκε άνθρωπος, που θα με δουλέψει εμένα. Σας ακουσα, κυρά γιατρέσσα, που μου είπατε να μην βάζω στο μυαλό μου το κακό που λέω εγώ ότι θα ‘ ρθει και σκέφτομαι λες να ‘ ναι έτσι, λες να ‘ναι αλλιώς και στεναχωριέμαι και είχες δίκιο. Ρώτησα την Φιφίκα μου:

–    Ζ: Ξέρεις χελιδόνα μου, ο κόσμος μας συζητάει. Βγήκε έκτακτη αναμετάδοση. Δούλεψε ο ασύρματος! Άσχημες πληροφορίες μου πανε για σένα. Μου είπαν ότι δεν μπορείς εσύ να χαραμίσεις τα νιάτα σου με έναν υπάλληλο παντοπωλείου ,που εκτελεί και χρέη υποδιευθυντού πότε πότε. Την πρόσβαλα! Αλλά η Φιφίκα μου, μου είπε:

–    Φ: Ποιος εγώ φως, καμάρι μου και δόξα μου και περηφάνεια μου; Να ξέρεις λοιπόν ότι ζηλεύουν τον έρωτά μας!!

–    Ζ: Μας φθουνούν;

–    Φ: Μας φθονούν!

–    Ζ: Δηλαδή εσύ δεν μας σχολίαζες; ορκίσου μου το, σε κάτι ιερό!

–    Φ: Να μη σώσεις να με δεις, γυναικούλα σου!

• “Τόσο πολύ με θέλει που μου λέει: να μην σώσεις, γιατί άμα σώσεις δεν θα προλάβεις, … Βιάζεται!!!!” (Εξιδανίκευση)

• “Πολύ χαίρομαι για σένα, Ζήκο! Κατάλαβες ότι δεν έχεις λόγους να φοβάσαι με τις αλλαγές που θα κάνεις στη συμπεριφορά σου! (Υπαρξιακή) Μαθαίνεις γρήγορα και τολμάς να δοκιμάζεις και νέους τρόπους στη ζωή σου. Πώς αισθάνθηκες μετά απ’ αυτή τη συζήτηση, που είχες με την Φιφίκα;”
• “Το ξεκαθάρσα! Μια κι έξω! ξέρς ότι ιγώ είμι και νροπιάρς μι τα κορίτσα, αλλά τά πα μια χαρά!”
• “Με τον κυρ-Παντελή, τι γίνεται; Πώς βλέπεις την απόφασή του να παντρευτεί με την Λίτσα;”
• “Το αφεντικό μου το αγαπάω, το εκτιμάω, το σέβομαι αλλά και τέτοιο γομάρι δεν έχω ματαξαναδεί στη ζωή μου. Τσακώθηκα μαζί του. Ξέρς, μαζεύω λεφτά για τις βέρις. Τον είπα προψές να με δώσι κάτ’ παραπάνω, να ετοιμαστώ μη μας συζητάει κι ο κόσμος με την Φιφίκα, είδες πόσο βιάζεται, κι αυτός ιτοιμάζιτι για τουν γάμου κι έχ΄έξουδα. Σιγά  το μεγάλο μισθό που μοι δίνει και τρέχω όλη τη μέρα μες στς δρόμοι και μι κρατά και τον ΙΚΑ. Ποιος είναι αυτός ο ΙΚΑς; Όλο τονε ρωτάω και λεει υπομονή θα αρρωστήσεις. Πότε θα αρρωστήσω; Και το λέω ότι εγώ κρατάω του μαγαζί γιατί ο μόνος μορφωμένος και λογιστικά κατηρτισμένος, είμαι εγώ. Εγώ κρατάω και τα λογιστικά βιβλια. Ε, δεν τα κρατάω και πάνω μου γιατί κουράζομαι, αλλά είμαι και σχολικά μορφωμένος. Τελειόφοιτος 4ης Δημοτικού. 16 χρόνια σχολείο, εμένα που με βλέπς! 4 χρόνια η κάθε τάξη. Δεν είμαι σαν κι αυτούς που παν ένα χρόνο και λεν ότι τά ΄μαθαν όλα. Τι να μάθεις κύριε σε 1 χρόνο; Μέχρι να πας, διάλειμμα. Βγαίνεις έξω. Μετά, να γιορτές, να καθαροδευτέρες, 25 Μαρτίου. Πού να προλάβεις; Ενώ εγώ, κάθομαι, πήζει το μυαλό μου και βγαίνω, παίρνω και το χαρτί και είμαι φτυχιούχος λογιστικής. Άσε που ξέρω και προπαίδεια. Δεν είμαι σαν το αφεντικό μου. Αυτός, στο τέλος, ο βόιδαρος, νεκροθάφτης θα γίνει, να μου το θυμηθείς. Ας μην ήμαν εγώ, ας λείψω 4-5 μέρες και θα το κλείσει το μαγαζί. Τέλος πάντων. Σταματώ, γιατί δεν μ΄αρέσει και να κακολογώ.”

• “Σε χρειάζεται ο Κυρ- Παντελής, Ζήκο, γιατί εκτός απ’ το ότι δουλεύεις πολύ και φιλότιμα ξέρεις και γράμματα και τον βοηθάς. Επειδή του προσφέρεις περισσότερες από μία δουλειές θέλεις να αμείβεσαι και περισσότερο. Το βρίσκω δίκαιο. Το ζήτησες και αν κατάλαβα καλά δεν σου απάντησε. Τι εναλλακτικές λύσεις, μπορείς να σκεφτείς για να πάρεις αυτά που σου αξίζουν;(Υπαρξιστική Προσέγγιση: Οι επιλογές γίνονται από τον ίδιο τον Π. γιατι ο Σ. δεν είναι πανεπιστήμων).  Επίσης πιστεύεις πως η απόφασή του να παντρευτεί, σου στερεί εσένα τα επί πλέον χρήματα που δικαιούσαι; Πότε άλλοτε, οι αποφάσεις των άλλων, σου στέρησαν πράγματα ή ανθρώπους, που είχες δικαίωμα να έχεις;
• “Εμένα να με πάρεις με το καλό. Πάρε με με το καλό να γίνω μούσι να με ξουρίσεις!”
• “Επειδή είσαι καλός άνθρωπος, θέλεις να σου φέρονται με καλοσύνη και οι άλλοι. Τι κερδίζεις και τι χάνεις, μ΄αυτόν τον τρόπο;”
• “Στον άνδρα, το παν είναι να είναι ευγενικός, να είναι αρμονικός, να έχει μια υπεροψία, μια καχυποψία και όλα τα εις –ψία.”
• “Συμπεριφέρεσαι συχνά, μ΄αυτόν τον τρόπο;”
• “Στην Φιφίκα μου και κερδίζω την αγάπη της! Τι με νοιάζει για τους άλλους; Και το αφεντικό μου, μ΄αγαπάει κατά βάθος. Είναι κι αυτός καλός άνθρωπος! Μόνο να, τώρα μου τα χάλασε, που πάει να ρεζιλευτεί, αλλά όπως είπες και συ κυρά γιατρέσσα μου, δεν είναι, πώς με τόπες; ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΑ ΑΝΑΠΗΡΟΣ! αυτός θα τα κάνει, αυτός ας τα λουστεί! Αλλά να, δεν θέλω να τον δω να πονάει. Ξέρω γω τι πάει να πει πόνος και πώς είναι να σ’ αφήνουν. Έτσ’ έγινε, στο χωριό. Έπαιζα, στο ποτάμ΄κι περνούσαν τα γερμανικά αεροπλάνα απ΄το χωριό! Όταν γύρισα, ούτε μάνα, ούτε πατέρας, ούτε σπίτ΄. ΣΙΩΠΗ”
• “Είναι η πρώτη φορά που μου μιλάς για την οικογένειά σου, Ζήκο!”
• “Τι να λέμε, τώρα; Τα δυσάριστα; Μιγάλ΄κουβέντα, κυρά γιατρέσσα! Να σ΄έχω μιρόνυχτα κι να στα μουλογάω! Τώρα όμως; Έχω την Φιφίκα, τον κυρ – Παντελή, εσένα! Όλοι μ΄αγαπάτι κι μι νιάζιστι; Πότε ξανά εγώ ήμαν, έτς΄; Έχω οικογένεια! Άντε να μεγαλώς΄τώρα που θα παντριφτί κι αυτός! Το ξερς ότι η Λίτσα είναι φιλινάδις μι την Φιφίκα μου;”
• “Είσαι σπουδαίος και γενναίος άνθρωπος, Ζήκο! Σ΄ευχαριστώ για την τιμή που μου έκανες να με συμπεριλάβεις σ΄αυτούς που ξεχωρίζεις στη ζωή σου, αλλά σαν εσένα, δεν είναι κανένας. Αυτό θα προσπαθήσουμε, να δεις από την επόμενη φορά που θα ξαναβρεθούμε!” 
• “Ευχαριστώ, κυρά γιατρέσσα, και γω ας μην το θες εσύ, θα σου φέρω την καλύτερη φέτα, που έχουμε στο μαγαζί. Γίδινη!!!!!!!!!!!”

Μεταβίβαση: Ο άνθρωπος Σωτήρας (και η μάνα που στερήθηκε) που έχει ανάγκη να θαυμάσει και επειδή τον καταδέχεται του ενισχύει το Εγώ.

Αντιμεταβίβαση: Εγώ, που κρύβω την αλήθεια μου και χρησιμοποιώ το προσωπείο της άνετης και χαρούμενης, στις κοινωνικές μου σχέσεις.

Εποπτεία: Θύμο ένιωσα όσο δούλευα με τον Ζήκο και μεγάλη συμπάθεια για τον ίδιο που με τις άμυνές του (Μόνιμη Επίθεση) προσπαθεί να επιβιώσει και να μη δείξει πόσο πολύ έχει υποφέρει. Διαπίστωσα ότι ο Ζήκος, για μένα, ταυτίζεται με την Ελλάδα του μεταπολέμου. Ένα πολιτικό σύστημα που με έλλειψη πόρων, υποβάθρου και υποδομών, οδηγεί την διχασμένη και διασπασμένη χώρα, στις αγορές, χρησιμοποιώντας την βιτρίνα του ένδοξου παρελθόντος, δημιουργώντας προς το εσωτερικό της χώρας την αυταπάτη της ισότιμης, αγωνιστικής, δραστήριας, αναπτυσσόμενης και με προοπτικές πατρίδας.

Για την αποτυχία του υποτελούς συστήματος ευθύνεται ο λαός που αντιδρά, που δεν συνεργάζεται, που τεμπελιάζει, οι σύμμαχοι που κακοκαρδίστηκαν και οι αγορές που δεν μας στηρίζουν.

Αυτοκριτική; Ανάληψη ευθυνών; Απόντες! 

Αποστολία Βασιλείου